Lokalizacja: Śródmieście. 27 października 2017 roku odsłonięto tablicę nadającą imię Tajnej Organizacji Nauczycielskiej.
Idź do tego miejsca!
Tajna Organizacja Nauczycielska ( TON ) – konspiracyjna organizacja Związku Nauczycielstwa Polskiego powstała w październiku 1939 r. w Warszawie (założyciele: Zygmunt Nowicki, Kazimierz Maj, Wacław Tułodziecki, Teofil Wojeński i Czesław Wycech).
Nadanie nazwy rondu, w rejonie dróg publicznych ulicy Wojska Polskiego i Kilińskiego, imienia Tajnej Organizacji Nauczycielskiej (TON) związane jest z wnioskiem, który wpłynął do Urzędu Miasta od Związku
Nauczycielstwa Polskiego – Zarząd Oddziału we Włocławku. Wniosek został pozytronie zaopiniowany przez Zespół Opiniodawczo-Doradczy, powołany przez Prezydenta Miasta Włocławek, do spraw nazewnictwa ulic, placów publicznych i innych obiektyw.
W uzasadnieniu zawartym w ww, wniosku stwierdzono m.in., że cyt. ,,Organizacja ta rozwinęła m.in. szeroki konspiracyjny system tajnego nauczania dzieci i młodzieży. Tajne nauczanie było jedną form oporu, a zarazem sposobem walki nauczycieli z najeźdźcą z narażeniem własnego życia. Ta forma oporu ma równie wysokie uznanie jak walka z bronią w ręku. Mimo represji władz okupacyjnych rozwój tajnej oświaty osiągnął znaczne rozmiary. We Włocławku i regionie funkcjonowało 78 tajnych kompletów na poziomie szkoły powszechnej oraz 29 kompletów na poziomie szkoły ponadpodstawowej. Prowadziło je 48 nauczycieli we Włocławku i w regionie, głównie kobiety. Nauczyciele wypełniali w ten sposób swój obywatelski, patriotyczny obowiązek. Ich działalność zasługuje na szacunek i pamięć,”.
Ponadto, zgodnie z dostępną wiedzą historyczną wiadomo, że działalność w zakresie organizacji i prowadzenia tajnego nauczania w latach II wojny światowej we Włocławku i regionie miała charakter zdecydowanie szerszy niż dotychczas twierdzono, Z ustaleń dra Bogdana Ziółkowskiego, które ogłosił w publikacji pt. ,,Tajne nauczanie i konspiracyjna działalność kulturalna na Kujawach wschodnich i w ziemi dobrzyńskiej (powiat lipnowski) w latach 1939-1945″ (Włocławek 2006, ss. 179) wynika, że we Włocławku tę działalność prowadziło co najmniej 125 osób, w powiecie włocławskim 89 osób, natomiast w powiecie nieszawskim 125 osób (w załączeniu lista osób czynnie uczestniczących w organizacji i realizacji tajnego nauczania na terenie Włocławka w latach II wojny światowej ustalona przez ww, Bogdana Ziółkowskiego),
Zobacz również:
- Kamień Pamięci więzionego w tym miejscu Biskupa Michała Kozala i Nauczycieli
- Tablica Pamięci Pomordowanych Nauczycieli
Zobacz także:
- Rondo we Włocławku nosi nazwę Tajnej Organizacji Nauczycielskiej – wloclawek.naszemiasto.pl
- TAJNA ORGANIZACJA NAUCZYCIELSKA MA SWOJE RONDO! – KUJAWY.INFO
Lista osób prowadząca tajne nauczanie we Włocławku:
na podstawie opracowania dra Bogdana Ziółkowskiego pt. ,,Tajne nauczanie i konspiracyjna działalność kulturalna na Kujawach wschodnich i w ziemi dobrzyńskiej (powiat lipnowski) w latach 1939.1945,
Włocławek 2006, ss. 179.”
- Banaszak Dominik
- Banaszak Regina Celina
- Batorowicz Stefan
- Białecka Krystyna
- Biesiada Maria
- Biesiada Maria Teresa
- Biesiekierski (i.n)
- Braciszewski Marcin
- Brejt Maria
- Bromont (po mężu Zalewska) Zofia
- Chojnacka (po mężu Karnkowska) Helena
- Czajka Maria
- Czarnecki Benedykt
- Ćwikliński Aleksy
- Dorywolski Wacław
- Drewnowska Wanda
- Drewnowski Stanisław (o.Laurenty)
- Dzewiecki Wacław
- Drzewiński Władysław
- Dulska Stanisława
- Federska Elżbieta
- Feiner Stefania
- Fopp Barbara
- Fopp Tadeusz Cyprian
- Freytag Maria
- Gaworska Mieczysława
- Głowińska Irena
- Gołębiewska (i.n.)
- Grekowicz Helena
- Guzenda Helena
- Halagiera Maria (s.Antonia)
- ldryan Czesław
- Irzykowska Irena Stanisława
- Jabłoński Andrzej
- Jankowska Anna
- Jankowska Wanda
- Jeszke Zofia
- Jędrzejczak Leokadia
- Kafarski Rajmund
- Kędzierska Karolina
- Kiszkumo Antoni
- Kmiecik
- Konarska Kazimiera
- Konwicka Irena Urszula
- Kowalewska Wanda Zofia
- Kowalska (po mężu Wieszczycka) Elżbieta
- Krasucki Julian
- Kuhn Leokadia
- Kurowska Maria
- Lauer Stanisława
- Lewandowski Józef
- Lis Helena
- Lisiecka Kazimiera
- Lisiecki Józef
- Loga Stanisława
- Maciejewski Jeży
- Majcher Anna
- Matulka Janina
- Matuszkiewicz (po mężu Piechocka) Regina
- Matuszkiewicz Rozalia
- Melzacka Halina
- Michalak ( z d. Domanowska) Wacława
- Michalska (po mężu Kokorzycka) Elżbieta
- Michalska Stanisława
- Moszczyńska Cecylia
- Napiórkowska Halina
- Niedziałkowska Maria
- Nieznańska Zenona
- Niwiński Wiktor
- Nowakowska (po mężu Daroszewska) Aniela
- Nowakowski Jan
- Ogrodowska Feliksa Janina
- Oleradzka (z d. Lauer) Anna
- Oleradzka Sabina
- Oleradzki Kazimierz
- Piecuch Stanisława
- Pietrzak Aurelia
- Piotrowska Janina
- Promis Henryk
- Rejc Helena Maria
- Rewolińska Elżbieta
- Rojewska Zofia
- Rojewski Mieczysław
- Rutkowska Janina
- Rybicka Aleksandra
- Rzeczkowska Maria
- Sawoni Wanda
- Serwatko Stanisław
- Siostra Maria (NN)
- Sobczyńska Helena
- Sobolewska Łucja
- Skorczyński Leon
- Stachurska Maria
- Staniewicz Wanda
- Stanny Helena
- Staszczak Maria
- Stępkowski Waldemar
- Stobińska Władysława
- Szparkowska Irena
- Szpetkowska Janina
- Szymańska (z d. Rejc) Aurelia
- Tomaszewski Wacław
- Terpiz Irena
- Toruiska (po mężu Sozanska) Janina
- Turczynowicz Adrian
- Turczynowicz Anna Katarzyna
- Tucholska Maria Adamina (s.Maria)
- Turolska Maria
- Walter Zofia
- Warecki Henryk
- Warczachowska Maria
- Warych Józefa (s. Wincenta )
- Waschin Adela Anna
- Wiśniewska Stefania
- Więznowski Gracjan Wojciech
- Wodzicka Helena
- Wodzicki Mieczysław
- Wojciechowska Irena
- Woźnicka Maria
- Wypiór Helena Wiktoria
- Wypiór Janina
- Zembik Leokadia
- Zglińska Zofia
- Ziółkowska (po mężu Dziedzic) Alina
- Złotopolska (po mężu Weszczycka) Elżbieta
